UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA
Wobec rosnącego zadłużenia Polaków i niespłacanych zobowiązań, wynikających z zaciągniętych kredytów hipotecznych jak i konsumpcyjnych, znaczenia nabiera instytucja upadłości osoby fizycznej. W Polsce cieszy się ona sporym zainteresowaniem, ponieważ daje możliwość umorzenia zobowiązań w przypadku zaistnienia niezawinionej niewypłacalności. Niewypłacalność oznacza, iż dłużnik nie jest w stanie zaspokoić swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, inaczej mówiąc dług stał się niemożliwym do spłaty. Kluczową funkcją tzw. upadłość konsumenckiej jest oddłużenie osoby niewypłacalnej. Czy postępowanie upadłościowe to rzeczywiście prosta recepta na wyjście ze spirali zadłużenia?
UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA W ŚWIETLE PRAWA
Upadłość konsumencka została wprowadzona do polskiego prawa w dniu 31 marca 2009 roku, na mocy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami upadłość może ogłosić osoba fizyczna, która w chwili składania wniosku o ogłoszenie upadłości nie prowadzi działalności gospodarczej oraz przestała być wspólnikiem osobowej spółki handlowej, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru upłynął rok (art. 491[1] p.u.n. oraz 8 p.u.n.). Fundamentalnym dla ustalenia zdolności upadłościowej konsumenckiej jest fakt wpisania danej osoby do rejestru CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej). Wystarczającym jest, aby dana osoba nie figurowała w CEDIG jako przedsiębiorca.
Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej powinien być zgłoszony na formularzu, którego wzór jest określony w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Co ważne, upadłość można ogłosić raz na dziesięć lat. Wniosek musi być uzasadniony – należy w nim m.in. wskazać posiadany majątek oraz stan zadłużenia wraz ze wskazaniem jego przyczyn. Opłata sądowa od wniosku wynosi 30,00 zł.
W toku postępowania upadłościowego, sąd oceania uczciwość płatniczą wnioskodawcy oraz weryfikuje zaistnienie (art. 491[4] p.u.n.) Spełnienie którejkolwiek z nich spowoduje oddalenie wniosku.
SKUTKI OGŁOSZENIA UPADŁOŚCI
Oczywistą zaletą postępowania upadłościowego jest fakt, iż wraz z wydaniem postanowienia uwzględniającego wniosek składany do sądu zadłużenie przestaje rosnąć – zawieszeniu ulegają wszelkie postępowania sądowe i komornicze, nie są naliczane także odsetki. Wraz z ogłoszeniem upadłości cały majątek danej osoby staje się masą upadłości. W jego skład wchodzi w szczególności wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu. Od tego czasu dłużnikowi przypisany jest konkretny syndyk, który kontaktuje się z wierzycielami. Upadły nie może swobodnie rozporządzać swoim majątkiem, a w konsekwencji musi liczyć się z jego sprzedażą. Dłużnik ma obowiązek wskazać i wydać syndykowi cały majątek, dokumentację dotyczącą majątku i rozliczeń oraz korespondencję. Ponadto wraz z ogłoszeniem upadłości, upadły będzie mógł zawierać tylko drobne umowy życia codziennego (zakupy żywności itp.). Konsekwencją postępowania upadłościowego jest likwidacja całego albo części majątku, celem równego zaspokojenia roszczeń poszczególnych wierzycieli. Niemniej, upadłość konsumencka wciąż pozostaje o wiele atrakcyjniejsza, aniżeli uczestniczenie w postępowaniu egzekucyjnym.
Autor: Aleksandra Schabikowska, prawnik
pod red. apl. radc. Tomasza Szadacha
Potrzebujesz porady prawnej? Skontaktuj się.
