PODZIAŁ MAJĄTKU A WSPÓLNY KREDYT
W obecnych czasach najczęstszym zobowiązaniem jakie obciąża małżonków jest umowa kredytowa zawarta w celu zakupu wspólnego mieszkania albo domu. Przeprowadzenie podziału majątku nie stanowi jednak pełnego remedium na pozbycie się wspólnego kredytu. Wskutek rozwodu ustaje wspólność majątkowa małżeńska jednak wspólne długi nie podlegają podziałowi. Podzielić natomiast można dom czy mieszkanie, lecz kredyt w dalszym ciągu byli małżonkowie zobowiązani są spłacać razem, mimo wyroku rozwodowego.
Podział majątku a wspólny kredyt – co mówi Sąd Najwyższy ?
W orzecznictwie Sądu Najwyższego ustalone jest stanowisko, że podział majątku obejmuje tylko aktywa, nie obejmuje natomiast zobowiązań zaciągniętych przez oboje małżonków w czasie trwania wspólności ustawowej, gdyż mimo podziału majątku wspólnego dług ten nadal się utrzymuje, a małżonkowie, którzy zaciągnęli dług nadal pozostają zobowiązani wobec wierzyciela (postanowienie SN z 5 grudnia 1978 r., III CRN 194/78).
Kredyt we wspólnym majątku – co dalej ?
Nawet jeśli byli małżonkowie umówią się między sobą, że nieruchomość, czy też inna rzecz, której zakup finansowany był kredytem, wejdzie w skład majątku jednego z nich wraz z obowiązkiem spłaty kredytu przez tegoż małżonka, umowa taka nie będzie skuteczna wobec banku. Małżonkowie nadal będą zobowiązani solidarnie do spłaty kredytu. W przypadku zaprzestania spłaty kredytu przez małżonka, któremu pozostawiona została nieruchomość, bank może domagać się spłaty kolejnych rat od drugiego kredytobiorcy (byłego małżonka), który w tym przypadku nie będzie już korzystał z domu czy mieszkania.
Rozwiązaniem tej sytuacji może być wyłącznie zgoda banku na zwolnienie z długu małżonka, który nie otrzymał nieruchomości w podziale majątku i nie będzie dalej zobowiązany do spłaty kredytu. Jeśli małżonek obciążony spłatą kredytu ma wystarczającą zdolność kredytową, może wziąć cały dług na siebie. Wówczas, na wspólny wniosek współkredytobiorców (byłych małżonków) bank może wyrazić zgodę na zwolnienie z długu jednego z małżonków poprzez podpisanie aneksu do umowy kredytowej.
Utrudnieniem uzyskania zgody banku na zwolnienie ze spłaty kredytu przez jednego z małżonków może być niewystarczająca zdolność kredytowa małżonka przejmującego zobowiązanie, co ze względu na interes banku, będzie przeciwwskazaniem do zawarcia przez instytucję kredytową umowy przejęcia długu. Bank za każdym razem bada szczegółowo sytuację finansową przejmującego zobowiązanie, oceniając czy osoba ta w pojedynkę będzie w stanie spłacać dalej kredyt. Jednym z rozwiązań może być także przystąpienie do przedmiotowego kredytu nowego współkredytobiorcy, ewentualnie wniesienie dodatkowego zabezpieczenia jak hipoteka na innej nieruchomości lub poręczenie przez osobę trzecią.
Podsumowując, byli małżonkowie pomimo rozwodu czy ustanowienia rozdzielności majątkowej są zobowiązani razem spłacać zaciągnięty kredyt. Celem uniknięcia takich problemów, warto już w trakcie małżeństwa, przed podjęciem decyzji o zakupie wspólnej nieruchomości finansowanej częściowo z kredytu skonsultować się z prawnikiem. Na etapie uzgadniania postanowień umowy o podział majątku po orzeczeniu rozwodu należy w sposób bardzo szczegółowy uregulować wszystkie możliwe zabezpieczenia celem uniknięcia negatywnych konsekwencji w przyszłości.
—
Agnieszka Stawicka
wspólnik, radca prawny
Potrzebujesz porady prawnej? Skontaktuj się.