Brexit a prowadzenie biznesu w Polsce
O północy 31 stycznia na 1 lutego 2020 roku Wielka Brytania opuściła Unię Europejską. Zgodnie z umową o wystąpieniu z UE do końca 2020 r. obecnie obowiązuje tzw. okres przejściowy. Oznacza to, że m.in. zasady przekraczania granicy i pobytu obywateli Wielkiej Brytanii oraz członków ich rodzin w Polsce pozostaną bez zmian.
Sytuacja prawna po Brexicie
Umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z UE zakłada obowiązywanie okresu przejściowego do końca 2020 r. Przewiduje on utrzymanie obecnych relacji pomiędzy Unią Europejską a Wielką Brytanią na dotychczasowych warunkach, w tym m.in. zachowanie swobody przepływu osób.
Tym samym od 1 lutego do 31 grudnia 2020 r. obowiązywać będą dotychczasowe zasady przekraczania granicy między Polską (UE) i Zjednoczonym Królestwem. Obywatele RP będą mogli podróżować do Wielkiej Brytanii na podstawie dowodu osobistego lub paszportu.
Obecnie obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin niebędący obywatelami UE mogą przebywać w Polsce przez okres do 3 miesięcy bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków pobytu, innych niż posiadanie ważnego dokumentu podróży. Jeżeli pobyt trwa powyżej 3 miesięcy, Brytyjczycy, tak jak wszyscy obywatele Unii Europejskiej zobowiązani są zarejestrować swój pobyt w Polsce. Członkowie ich rodzin, którzy nie są obywatelami Unii Europejskiej mają natomiast obowiązek uzyskać kartę pobytu członka rodziny obywatela UE. Realizacja tych obowiązków możliwa jest bezpłatnie w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce przebywania.
W trakcie okresu przejściowego bez zmian pozostaną także zasady przekraczania granicy, pobytu oraz pracy obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin w Polsce. Osoby mieszkające w Polsce w trakcie okresu przejściowego i kontynuujące ten pobyt po jego zakończeniu, utrzymają swoje prawa dotyczące pobytu i nie będą musiały rejestrować się aby je zabezpieczyć. Obowiązek rejestracji po zakończeniu okresu przejściowego będzie dotyczył tylko obywateli Wielkiej Brytanii będących pracownikami przygranicznymi – prowadzącymi działalność zarobkową w Polsce ale mieszkającymi w innym kraju.
Obywatele Zjednoczonego Królestwa będą jednak mogli wymienić swoje dokumenty pobytowe wydane im jako obywatelom UE na dokumenty poświadczające ich prawa na bazie umowy o wystąpieniu lub uzyskać takie dokumenty pobytowe jeśli ich wcześniej nie posiadali. Planuje się, że dokumenty te będą wydawały urzędy wojewódzkie po zakończeniu okresu przejściowego.
Nie wiadomo dokładnie co będzie działo się i jakie będą zasady po upływie okresu przejściowego. Trwają intensywne negocjacje pomiędzy UK i UE i generalnie nie ma powodu do pesymizmu (bo żadna ze stron nie ma interesu w tym, aby dotychczasową współpracę ukrócić), ale z całą pewnością moment ten wywoła zauważalne perturbacje.
Na pewno w jakimś zakresie oznacza to powrót zezwoleń i ceł – jak znaczne będą to zmiany i w jakim zakresie odbiją się one na projektach przedsiębiorców. Na pewno wzrośnie też rola polityk poszczególnych państw UE, choć będą one na pewno związane wytycznymi Unii np. w zakresie ochrony wspólnego rynku czy konkurencji.
Zgodnie z opublikowanym w czerwcu raportem w sprawie skutków wyjścia Wielkiej Brytanii z UE dla brytyjskiego przemysłu wydanego pod egidą think tank The UK in a Changing Europe, zakończenie obwiązywania okresu przejściowego stanowić będzie nie lada wyzwanie dla brytyjskiego przemysłu. Zachowanie efektywności i zyskowności brytyjskich firm przemysłowych zależy w dużej mierze od płynnego przepływu towarów przez granicę w obie strony granicy z Unią Europejską.
Koniec okresu przejściowego stanowić będzie źródło dodatkowych kosztów dla brytyjskich przedsiębiorstw. Opłaty celne, deklaracje, koszty uzyskiwania zaświadczeń, audytów celem sprostania regułom pochodzenia czy koszty utraty możliwości współpracy w projektach rozwojowo-badawczych to tylko wyliczenie niewielkiej części utrudnień i dodatkowych kosztów jakie czeka brytyjski przemysł.
Brytyjski przemysł stanowi 10% gospodarki i zatrudnia około 9% zasobów ludzkich. Towary wyprodukowane w Wielkiej Brytanii stanowią 50% całości brytyjskiego eksportu. Około 60% prywatnych środków inwestowanych w badania i rozwój wspiera projekty przemysłowe. Około połowa towarów produkowanych w UK jest sprzedawana do UE. Wiele firm ma ściśle powiązane łańcuchy dostaw z unijnymi partnerami.
Pozostaje nam trzymać się nadziei, że nikomu nie będzie opłacało się uderzać w tę całkiem dobrze prosperującą współpracę.
Nasza Kancelaria będzie trzymać rękę na pulsie i poinformuje Państwa o wszelkich nadchodzących zmianach w sferze prawnej
—
Artur Zych
radca prawny, wspólnik
Potrzebujesz pomocy prawnej ? Skontaktuj się i bezpłatnie skonsultuj sprawę .