Upadłość konsumencka byłego przedsiębiorcy
Upadłość konsumencka stała się bardzo powszechnym i dostępnym sposobem pozwalającym na umorzenie części, a w uzasadnionych przypadkach, całości zobowiązań finansowych w związku z zaistniałym stanem niewypłacalności nie tylko osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, ale także byłych przedsiębiorców. Okoliczność wcześniejszego prowadzenia działalności gospodarczej nie stoi na przeszkodzie ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Istnieje więc szansa na umorzenie długów byłego przedsiębiorcy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że postępowanie jest znacznie trudniejsze niż w przypadku osoby fizycznej, która działalności gospodarczej nie prowadziła. Głównym celem, dla którego byli przedsiębiorcy decydują się na ogłoszenie wobec nich upadłości konsumenckiej jest umorzenie nie tylko długów prywatnych, ale również zobowiązań wynikających z działalności przedsiębiorstwa. Jak zatem skutecznie przeprowadzić postępowanie o ogłoszenie upadłości konsumenckiej wobec takiego podmiotu? Zapraszam do lektury.
Wniosek o upadłość konsumencką
Wniosek o ogłoszenie upadłości składa co do zasady dłużnik. Powinien on być złożony na formularzu, którego wzór jest określony w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. (art. 4911 ust. 3 pr.upadł.) Upadłość konsumencką może ogłosić tylko konsument, czyli osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej. (Art. 4915 ust. 2 pr.upadł.) Zatem osoba wpisana do CEIDG posiadająca status przedsiębiorcy może starać się o ogłoszenie wobec niego upadłości konsumenckiej dopiero po zakończeniu i wykreśleniu jej działalności
z rejestru. Na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów prawa nie ma regulacji zobowiązującej do zachowania szczególnego terminu pomiędzy wykreśleniem
z rejestru przedsiębiorców, a złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, co świadczy o tym, że wniosek taki może być złożony nawet następnego dnia po wykreśleniu przedsiębiorcy z CEIGD.
Przesłanki upadłości konsumenckiej
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Zgodnie z przepisami, dłużnik traci zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie
w wykonaniu tych zobowiązań przekracza trzy miesiące. W tym miejscu należy wskazać, że obowiązkiem dłużnika będącego przedsiębiorcą nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości firmy, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca (art. 21 ust. 1 pr.u.). Warunek ten, jest bardzo istotny dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się nad ogłoszeniem wobec nich upadłości konsumenckiej, ponieważ sąd oddala wnioski o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca. Co ważne, przedsiębiorca jest zobligowany zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca, a nie doprowadzić do upadłości. W takim wypadku, nawet jeżeli wniosek ten zostanie przez sąd oddalony np. w sytuacji gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, to obowiązek ustawowy zostaje wykonany,
a przedsiębiorca ma możliwość podjęcia dalszych kroków celem skutecznego doprowadzenia do upadłości konsumenckiej.
Upadłość konsumencka a działalność gospodarcza
Częstym błędem popełnianym przez przedsiębiorców jest to, że zamykają oni prowadzoną przez siebie działalność nie zdając sobie sprawy z ciążącego na nich obowiązku jakim jest ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca. Niestety, jest to bardzo istotny warunek, którego niespełnienie najczęściej skutkuje oddaleniem wniosku
o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Ustawodawca przewidział jednak możliwość skutecznego przeprowadzenia postępowania w sprawie upadłości konsumenckiej, mimo niewywiązania się z obowiązku zgłoszenia przez przedsiębiorcę wniosku
o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca, jeżeli przeprowadzenie takiego postępowania jest uzasadnione względami słuszności i humanitaryzmu. Zajście tych przesłanek badane jest przez sąd indywidualnie na gruncie każdej sprawy.
W doktrynie podnosi się, że względy słuszności albo humanitaryzmu pozwalają na uwzględnienie wniosku w sytuacjach, gdy niewypłacalność była skutkiem okoliczności o charakterze obiektywnym, (np. kalectwa, choroby, niezawinionej utraty źródeł zarobkowania i obiektywnej niemożności powrotu do stanu poprzedniego) a także gdy przemawiają za tym silne argumenty o charakterze społecznym (patrz postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 28.08.2018 r., VIII Gz 159/18). Dlatego ważne jest, aby były przedsiębiorca przedstawił w uzasadnieniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej jak najwięcej okoliczności przemawiających na jego korzyść.
Jak wynika z powyższych rozważań, konsument, który w przeszłości prowadził działalność gospodarczą, a długi powstały w związku z tą działalnością, może starać się o ogłoszenie wobec niego upadłości konsumenckiej jeśli wcześniej zadbał o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy.
—
Eliza Chojnacka
asystent radcy prawnego
Potrzebujesz porady prawnej? Skontaktuj się.
