Prawo zatrzymania w kontekście unieważnienia umowy kredytu frankowego
W razie nieważności umowy wzajemnej, strony zobowiązane są do zwrotu świadczeń wzajemnych. Zasada ta może budzić wątpliwości w przypadku unieważnienia umowy kredytu frankowego. Samo uznanie przez sąd, że zawarta pomiędzy stronami umowa jest nieważna nie rozwiązuje problemu, zaś rozliczenia pomiędzy stronami mogą okazać się nieco bardziej skomplikowane.
Kredyt frankowy – czy można wstrzymać się ze zwrotem ?
Zgodnie z art. 496 Kodeksu cywilnego jeżeli wskutek odstąpienia od umowy strony mają dokonać zwrotu świadczeń wzajemnych, każdej z nich przysługuje prawo zatrzymania, dopóki druga strona nie zaofiaruje zwrotu otrzymanego świadczenia albo nie zabezpieczy roszczenia o zwrot. Przepis ten stosuje się odpowiednio w razie rozwiązania lub nieważności umowy wzajemnej.
Instytucję tę zastosował Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 20 grudnia 2019 r., w sprawie o sygnaturze akt XXV C 2120/19. W przedmiotowej sprawie Sąd uznał, że zwarta pomiędzy stronami umowa kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego jest nieważna, zaś z uwagi na skuteczne podniesienie przez bank zarzutu zatrzymania, przysługuje mu prawo zatrzymania uiszczonych przez kredytobiorców kwot tytułem spłaty kredytu do czasu zaofiarowania przez nich zwrotu równowartości otrzymanego kredytu albo zabezpieczenia roszczenia o zwrot. Tym samym sąd zamieścił w wyroku zasądzającym zwrot świadczenia powodom zastrzeżenie uzależniające wykonanie tego obowiązku przez bank od jednoczesnego spełnienia własnego świadczenia zwrotnego przez kredytobiorców albo zabezpieczenia jego spełniania.
W doktrynie przyjmuje się, że zaofiarowanie zwrotu otrzymanego świadczenia oznacza rzeczywistą gotowość czyli możliwość natychmiastowego spełnienia świadczenia, zaś dowód tego obciąża dłużnika, czyli kredytobiorcę.
Uwzględnienie przez sąd prawa zatrzymania może nastąpić jedynie w razie zgłoszenia przez bank takiego zarzutu. Druga strona w takiej sytuacji nie może domagać się spełnienia świadczenia, ani korzystać z innych uprawnień wynikających z niewykonania zobowiązania przez stronę, która powstrzymuje się ze spełnieniem tego świadczenia. Skutki skorzystania z prawa zatrzymania
w zakresie obowiązku spełnienia świadczenia ustają dopiero w momencie zaofiarowania zwrotu otrzymanego świadczenia albo zabezpieczenia roszczenia o jego zwrot.
Warto zatem, na etapie przygotowywania pozwu w każdej sprawie frankowej, przewidzieć jakie zarzuty może zgłosić w procesie nasz przeciwnik, aby sformułować żądanie pozwu w sposób najbardziej korzystny dla kredytobiorcy.
—
autor wpisu:
Eliza Chojnacka
aplikant radcowski
Potrzebujesz pomocy prawnej ? Skontaktuj się i bezpłatnie skonsultuj sprawę .
