ABC poszkodowanych w wypadkach
Zapraszam do lektury mini poradnika dla poszkodowanych, w którym opisuję najważniejsze zagadnienia dla poszkodowanych we wszelkiego rodzaju zdarzeniach.
Jakie prawa przysługują poszkodowanemu ?
W zależności od danej sprawy, poszkodowany ma prawo żądać od sprawcy szkody:
- Odszkodowania – kwoty pieniężnej, która zrekompensuje poniesioną w majątku poszkodowanego szkodę. Odszkodowaniem będzie zatem zwrot pieniędzy np. za naprawę uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym auta, utracone korzyści, a także poniesione koszty leczenia lub opieki osób trzecich nad poszkodowanym, jeżeli w wyniku wypadku doznał on obrażeń. Niekiedy istnieje także możliwość żądania zaliczki na przyszłe koszty leczenia.
- Zadośćuczynienia za krzywdę – sumy pieniężnej wynagradzającej poszkodowanemu doznaną krzywdę (zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej). Wysokość zadośćuczynienia ściśle zależy od rozmiarów odniesionej krzywdy, w związku z czym, brak jest „cennika” umożliwiającego jego ustalenie.
- Renty – okresowego świadczenia pieniężnego, należne w przypadku utraty dochodów lub zwiększenia potrzeb czy utraty widoków powodzenia na przyszłość, w związku z pogorszeniem się sytuacji zdrowotnej poszkodowanego po wypadku.
Co musi wykazać poszkodowany ?
Mając na uwadze art. 6 Kodeksu cywilnego, należy wskazać, że to na poszkodowanym spoczywa ciężar wykazania określonych faktów, z których wywodzi skutki prawne. Przede wszystkim, poszkodowany aby otrzymać odszkodowanie, zadośćuczynienie lub rentę powinien wykazać:
- Zaistnienie szkody majątkowej (lub osobowej) – szkoda majątkowa może tutaj polegać na rzeczywistej stracie lub też utraconych korzyściach. Szkoda osobowa to nic innego jak doznanie obrażeń ciała lub cierpień w sferze psychicznej.
- Adekwatny związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a zdarzeniem powodującym szkodę,
- Winę sprawcy za powstanie szkody,
- Krzywdy (w przypadku żądania zadośćuczynienia) – rozumianej jako doznanie bólu fizycznego lub cierpienia w sferze psychicznej,
- Zwiększenie potrzeb materialnych, zmniejszenie dochodów lub utrata widoków powodzenia na przyszłość (w przypadku żądania renty).
W niektórych przypadkach poszkodowany nie jest zobowiązany do wykazania winy – mowa tutaj o sytuacjach, gdzie sprawca szkody odpowiada na zasadzie ryzyka (art. 430, 433–436 oraz 474 Kodeksu cywilnego). Przykładem takiej sytuacji jest potrącenie przez kierowcę samochodu pieszego – kierowca odpowiada w takiej sytuacji, nawet jeżeli do zdarzenia doszło bez jego winy.
Co powinien zrobić poszkodowany aby zabezpieczyć swoje prawa ?
Poszkodowany dla zabezpieczenia swoich praw powinien przede wszystkim:
- Wezwać na miejsce zdarzenia stosowne służby (jeżeli okoliczności tego wymagają),
- Zebrać dane sprawcy oraz świadków zdarzenia,
- Wykonać dokumentację zdjęciową miejsca zdarzenia, a także uszkodzonego mienia,
- Zgromadzić niezbędną dokumentację, w tym rachunki za poniesione koszty.
Następnie, poszkodowany powinien wezwać do zapłaty sprawcę szkody, gdyż dopiero po tej czynności (zgodnie z art. 455 Kodeksu cywilnego), będzie miał możliwość naliczenia ew. odsetek za opóźnienie.
Jeżeli sprawca zdarzenia odmówi zapłaty, poszkodowany jest uprawniony do wytoczenia pozwu o zapłatę do właściwego sądu.
—
Podstawa prawna dla niniejszego artykułu:
Kodeks cywilny:
Art. 361, 430, 433–436, 444, 445 oraz 474
Baza wiedzy o odszkodowaniach:
Potrzebujesz porady prawnej? Skontaktuj się.
W przypadku odszkodowań bezpłatnie konsultujemy sprawę.
